Dwaal je ook weleens af bij lange teksten? Mijn cliënten wel (en ik overigens ook).

Daarom geloven we bij psychomotorische therapie (PMT) – waarin we o.a. de Schemagerichte Benadering (SGB) inzetten – in ‘voelen en ervaren’. SGB helpt kinderen, jongeren en ouders om hun eigen en andermans gedrag te begrijpen. Wat dat betekent wil ik (Dimitri Gadellaa-Veerbeek, PMT’er) jou ‘als lezer’ laten ‘voelen en ervaren’ met twee voorbeelden. Hoe? Dat wordt vanzelf duidelijk.

Voorbeeld 1: Muren om je heen bouwen

We zien op afbeelding 1 een visualisatie gemaakt door een jongen van 10 jaar. Zichtbaar is hoe zijn verdrietige/kwetsbare kant (blauwe knuffel) – in het midden van de kooi – wordt beschermd door muren om hem heen. Deze muren zorgen ervoor dat hij beschermd wordt voor mensen die hem zouden kunnen kwetsen en situaties waar hij verdrietig van zou kunnen worden. Deze bescherming heeft hij zichzelf vroeger aangeleerd en heeft ervoor gezorgd dat hij goed kon blijven functioneren in een moeilijke tijd, destijds dus heel belangrijk!

Na de hieronder beschreven ‘situatieschets’, zou ik jou (als lezer) willen vragen om je te verbeelden dat je op de plek van de verdrietige knuffel zit.

Situatieschets: Om je heen zijn muren en je gelooft dat je er niet uit kan. Als iemand je verbinding of liefde wilt geven, zie je toe dat de poging tot verbinding telkens via de trampoline (je bescherming) net zo hard weer wordt teruggekaatst.

Neem even de tijd (eventueel met gesloten ogen) om te voelen en ervaren, welke gevoelens, gedachten en/of neigingen je ervaart. Je hoeft hetgeen wat je ervaart niet te veranderen, enkel op te merken. Er is geen goed of fout.

Voorbeeld 2: Vrienden zijn niet te vertrouwen

Ook met een meisje van 11 jaar die gepest wordt vanaf groep 2, ben ik bezig om haar beschermers te verkennen. Ze heeft ervaren dat vrienden niet te vertrouwen zijn en is bang om vriendschappen te sluiten. Om zichzelf te beschermen voor deze ‘nare gevoelens’ heeft ze geleerd om te vermijden, maar ook om zich over te geven (het is zoals het is en ik kan niks veranderen).

Hoe deze bescherming er voor haar uit ziet, zie je op afbeelding 2. Ik ga jou ‘als lezer’ vragen om, na de situatieschets. in je verbeelding (eventueel met ogen dicht) achter deze toren te gaan staan.

Situatieschets: Deze toren biedt bescherming voor de narigheid van het meisje van 11, maar kan ook een bescherming zijn voor jouw eigen persoonlijke narigheid/moeilijkheden. Verbeeld de toren als een bescherming tegen situaties waarin je vervelende gevoelens zou kunnen voelen: situaties waar je gekwetst, verlaten en/of verdrietig zou kunnen worden of je bijvoorbeeld buitengesloten voelt.

Je mag nu in je verbeelding achter de toren gaan staan (eventueel met ogen dicht) en opmerken wat je voelt, welke gedachten en/of neigingen je hebt.

Beide cliënten voelden zich in eerste instantie veilig en dat is mooi en belangrijk. De bescherming heeft echter ook andere kanten. Dat gaan we samen uitvinden…

Het mooie aan SGB binnen de PMT vind ik dat (systemische) patronen zichtbaar en voelbaar worden. Het is een ingewikkelde puzzel die je samen met de cliënt en/of het gezin maakt. Doordat de cliënt (vanuit de beschreven werkwijzen) de problematiek bij zijn wortels begrijpt en ervaart, is de mogelijkheid tot langdurige gedragsverandering enorm vergroot.